Vijf toppers uit de Rheingau

De wijnstreek de Rheingau verschilt niet zoveel van de Mittelrhein omdat het zich ook aan de rijnvallei bevindt, tenzij dat de geografische diversiteit veel groter is. Ondanks het feit dat ook hier de wijnflanken nog behoorlijk aangrijpend zijn om te zien, zijn er aanleunende gebieden die veel vlakker zijn en minder onderhevig zijn aan de rotsondergrond van leisteen. Deze wijnstreek strekt zich uit over 3200 hectaren en wordt historisch gedragen door een paar oude kloosters die de aanleiding hebben gegeven van de wijnbouw aan de Rijn. Het Kloster Ebernach (waar ‘In de naam van de Roos’ werd verfilmd) en Schloss Johannisberg zijn mythische plaatsen met uitzonderlijke zichten over de heuvels van de Rheingau, die terecht als rieslingland wordt bestempeld. 79% van de aanplant is hier riesling, gevolgd door een bijna verwaarloosbaar deel van 12% spätburgunder. Jaarlijks worden in begin van november de Glorreiche Rheingau Tage georganiseerd, waar een reeks van aktiviteiten rond de plaatselijk wijn wordt georganiseerd. Wij waren in die periode aanwezig en konden op deze manier een hoop wijnen en wijnbouwers ontdekken.

Toch een selectie van vijf toppers die op vinologisch vlak sterk van elkaar verschillen en steeds een andere fijne toets aan de riesling weten te geven. Ze hebben telkens één zaak gemeen: zij zoeken alle vijf op hun eigen manier naar de grootste finesse in de rieslings.

Weingut August Kesseler

Op de rand tussen Mittelrhein en Rheingau in Assmannshausen ligt, achter het mooie hotel Krone (onze thuisbasis) en de spoorweg, in een klein weggestoken straat het domein van August Kesseler. Het perfectionisme van deze man was al meteen duidelijk vanaf het eerste telefonisch contact. Niets mag aan het toeval worden overgelaten. Door het feit dat we stipt op tijd waren op onze afspraak gaf hem positieve moed om ons heerlijk te ontvangen. August Kesseler is immers niet de man die zomaar volk over de vloer laat. Bij het proeven van zijn wijnen begrijp je onmiddellijk waarom. Hier is het een zegen om wijnen te mogen kopen. Ze zijn dan ook van uitzonderlijke kwaliteit. De autoriteit die deze man uitstraalt en de wijze waarop hij over zijn producten spreekt is aangrijpend. Het is nooit zo stil geweest tijdens een degustatie. Toen we begonnen met de Pinot Noir 2008 (€23) was meteen duidelijk op welk niveau we hier speelden. Deze dure ‘instapwijn’ was licht gekruid en had een zweem van molligheid, maar de fluwele fijne afdronk greep ons meteen naar de keel. De Pinot Noir 2009 (€40) was een fruitbom en onwaarschijnlijk geconcentreerd. De wat zoetgevoeligheid van deze wijn verdween heel gauw door de scheepslading fijne zuren, die deze wijn een groot bewaarpotentieel geeft. De cuvée Max (€60) was pure complexiteit en had een indrukwekkende diepgang dat weinig pinot noirs (of spätburgunders) kunnen bieden. Ook van de rieslings van August Kesseler wordt je stil. De Locher Schlossberg ‘Alte Reben’ 2009 (€27,5) heeft nu nog een zeer ronde pregnante smaak. Je voelt dat deze wijn nog moet openbarsten. De Riesling Spätlese Locher Schlossberg Alte Reben 2010 (€27,5) is een wijn die balanceert tussen mineraliteit en fruit (lichi en citrus). Deze jonge wijn heeft een gigantische structuur en zal pas binnen enkele jaren echt tot zijn recht komen. De riesling Rudesheim Berg Roseneck EG 2010 (€32,4) is een kanjer van een riesling. Afblijven en laten liggen is hier de boodschap, maar hier moet je verdorie karakter voor hebben. De wijnen van August Kesseler behoren tot de top van van de Rheingau, misschien wel van Duitsland.

Weingut Peter Jacob Kühn

Dit wijndomein ligt wat dieper in het binnenland. Hier is de Rijn visueel nergens meer te bespeuren. De andere geologie en de strikte biologische Steiner-aanpak, maakt dat de wijnen van Peter Jacob Kühn uit een totaal ander hout zijn gesneden. Dit wijnhuis beschikt over 8 verschillende ‘trocken’ rieslings, waarbij het niveau van de Riesling Hallgarten Hendelberg 2010 (€16,4) ons de eerste ontwapende rilling gaf. De Riesling Mittelheim St Nikolaus 2010 (€26) heeft ons echt bekoord door de impressies van steensap (vuursteen, leisteen, mineraliteit). Deze pure vinnige riesling toont veel potentieel, maar moet nu nog enkele jaren gerust gelaten worden. We konden ook nog een oudere millésime proeven, de Riesling Oestrich Doosberg 2007, waardoor dit domein ons opnieuw overtuigde van het enorme potentieel van deze wijnen. Bij wijze van curiosum werd ook de Riesling Amphore 2009 (€45) gedegusteerd. Deze wijn wordt op de oude manier gevinifieerd in klei-amforen. De wijn smaak totaal anders en heeft op het eerste zicht niets te maken met riesling. Het smaak groenig, muf en naar brandnetel, en heeft een zeer eigenzinnige lange afdronk. Voor liefhebbers waartoe ik niet behoor. Het wijndomein Peter Jacob Kühn maakt eigenzinnige rieslings met meer vlezigheid. Het zijn vaak charmante volle wijnen die iets losmaken bij de proever. Het zijn in ieder geval geen consensuswijnen.

Weingut Robert Weil

Ook wat dieper in het binnenland gelegen ligt het pittoresk wijndorpje Kiedrich, waar het imposant domein Robert Weil is gevestigd. Er moeten hier wat paleisrevoluties hebben plaatsgevonden, maar vandaag staat de zoon Wilhelm Weil aan het roer die zijn overleden vader heeft opgevolgd. Dit is gepaard gegaan met het kapitaal van een Japanse voedingsgigant, die nu 80% van de aandelen in bezit hebben. Dit heeft geleid tot grote investeringen, waardoor het weingut Robert Weil een zeer uitzonderlijk domein aan de Rijn is geworden. De combinatie tussen modernisme en authenticiteit is op dit domein sterk uitvergroot, alsof ze geen keuze kunnen maken. Terwijl de oude Duitse architectuur van het ouderlijk huis mooi werd gerestaureerd, wordt daarnaast (aan beide kanten) een hyper moderne ‘chai’ gebouwd en is de degustatieruimte eerder Japans geïnspireerd. De wijnen van Robert Weil balanceren ook tussen beide stijlen. De instapwijnen zijn zeer modern en uiterst toegankelijk gevinifieerd. De Kiedricher Riesling Trocken 2010 (€14,52) is een van de beste instapwijnen die we gedegusteerd hebben. Heerlijk mooi tropisch fruit met een strakke frisse aciditeit op de achtergrond. Het weingut Robert Weil ligt frontaal voor drie heuvels die de Klosterberg, de Turmberg en de Gräfenberg worden genoemd. De wijnen van deze drie ‘bergen’ zijn zeer verschillend. De Riesling Kiedrich Turmberg 2010 (€21,42) heeft ons aangegrepen door zijn elegantie met zijn gekende riesling-petrolan, terwijl de de Riesling Kiedrich Gräfenberg EG 2010 (€34,63) veel meer mineralen heeft en grote finesse uitstraalt. De wijnen van dit domein kunnen zowel commercieel als typisch worden bestempeld, maar zonder aan kwaliteit te moeten inboeten. Weingut Robert Wel is echt wel een bezoekje waard.

Weingut Künstler

Aan de zijrivier van de Rijn, de Main, ligt het dorpje Hocheim. Daar is het Weingut Künstler gelegen in een majestueus huis in typische Germaanse moderne stijl. Het gebied rond de Main behoort tot het meest zuidelijk gedeelte van de Rheingau. Een paar kilometer verder komt men de wijnregio Rheinhessen terecht. Dus hier opnieuw een andere geologische benadering in vergelijking met de drie vorige wijnbouwers. De Riesling Hochheimer Stein 2010 (€14,9) is een krachtig showbeestje met opzichtig fruit van pêche en citrus. Dezelfde wijn uit 2009 is veel diskreter en mineraler dan zijn jongere broer en daardoor veel fijner. De Riesling Hochheimer Domdechaney 2010 (€ 16,5) en de Riesling Stielweg 2010 (€16,5) zijn beide strakke frisse wijnen met het accent op aciditeit, maar komen nu zeer onevenwichtig over. Beide hebben een vrij korte afdronk en overtuigen niet echt. Dat kan niet gezegd worden van de ‘erstes gewächs’-wijnen. De Riesling Kostheim Weiss ERd EG 2010 (€20,5) is een vettige wijn met een lichte zoete toets. De mooie aciditeit van deze wijn geeft hem een mooie diepgang. De Riesling Hochheim Hölle EG 2010 (€27,5) is een ragfijne wijn met een zeer droge expressie. Een stevige riesling met grote bewaarcapaciteit. De Riesling Hochheimer Hölle Goldkapsel 2008 (€42) is een superwijn en hoeft geen franjes. Deze wijn moet bij iedere rieslingliefhebber in de kelder liggen. Een complexe wijn die alles in huis heeft. Weingut Künstler is een typisch Duits wijnhuis waar de wijnen de perfectie nastreven, de netheid de perfectie nastreeft en de ontvangst de perfectie is.

Georg Breuer

In het hartje van de Rheingau, te Rüdesheim, ligt het wijnhuis van Georg Breuer. Van buiten gezien zou je niet echt geneigd zijn om er een bezoek te brengen, maar eenmaal doorheen de winkel en voorbij de binnenkoer wordt je naar de magisch degustatiekelder gebracht. En daar krijgen de wijnen van Georg Breuer de waarde die ze verdienen. Georg Breuer is een dwarsligger in bij de VDP-wijnbouwers en heeft afstand genomen, om een terroirdispuut, van dit kwaliteitslabel. Het grote gelijk haalt Georg Beuer met de kwaliteit van zijn wijnen. Vanaf de basisrieslings zit het er meteen op. De Riesling Rüdesheim 2009 (€11,5) heeft een plezante neus van clementines en citrus en is zeer mondvullend. Zeer mooi voor een redelijke prijs. De Riesling Rauenthal 2009 (€11,5) is een bloemige riesling met een noisette ondertoon. Een atypische riesling die in de mond niet echt kon overtuigen. De Riesling Terra Montosa 2009 (€17) is een bijzonder exotische witte wijn met toetsen van gele appels. Een boeiende afdronk van honing en lactische aroma’s. Een wijn met veel charme en elegantie en is prijs-kwaliteit echt een topper. De Terra Montosa is een ‘blend’ van vier grand cru-wijngaarden, die ook als grosses gewäches afzonderlijk worden gevinifieerd: Nonnenberg (€34),Berg Roseneck (€29), Berg Rottland (€ 29) en Berg Schlossberg (€42). Deze vier ‘lagennamen’ zijn allemaal stuk voor stuk indrukwekkende wijnen op het niveau van finesse en afdronk. Het verschil tussen deze wijnen ligt hem in het subtiel spel in aciditeit en mineraliteit. De rieslings van Georg Breuer zijn sprankelend en fris, maar met een enorme bagage. De Rheingau bezoeken zonder een passage bij Georg Breuer zou echt een zonde zijn.